Cząstka -by jest bardzo przydatna, aczkolwiek zasady jej pisania nie są takie oczywiste. Razem czy osobno?

Sprawa jest dosyć złożona, więc w tym wpisie zajmę się tylko pisownią rozdzielną cząstki -by.

Rozdzielnie cząstkę -by piszemy po:

• nieosobowych formach czasownika: bezokoliczniku (zapomnieć by warto o tym), formach zakończonych na -no i -to (zrobiono by w końcu z tym porządek), wyrazach używanych w funkcji czasownikowej (można by coś z tym zrobić), wyrazach winien, powinien (winien byś powiedzieć swoje zdanie).
• rzeczownikach, np. Kwiatki by chyba już zakwitły.
• przymiotnikach, Żółty by ci się już znudził.
• imiesłowach przymiotnikowych, np. Biegający by mógł już odpocząć.
• przysłówkach, np. Szybko by tak nie pobiegł.
• liczebnikach, Dwóch by nie dało rady.
• zaimkach przysłownych, pytajnych i względnych (i zaimkach względnych, które im odpowiadają), np. Którędy byś nie szedł, i tak tam trafisz. Dlatego bym nie chciał tego robić. Jeśli wiesz, jak by to poprawić, to powiedz.

Do zaimków przysłownych jedna mała uwaga. Jeśli zaimek przysłowny pełni w zdaniu funkcję partykuły lub spójnika, należy pisać go z cząstką -by łącznie. Przykład: Jakkolwiek byś (w jakikolwiek sposób byś) zrobił, i tak nie będzie dobrze. Jakkolwiekbyś (w sensie chociażbyś) był zajęty, zrób to.

Polub Edytornię na Facebooku 🙂