📚 Liczebnik dla obcokrajowców – egzamin B1
Kiedyś był już wpis o liczebniku, ale nie były to szczegółowe informacje, a już tym bardziej nie były to informacje pod kątem egzaminu B1 z języka polskiego. Wymagania na egzamin B1 są zapisane w Rozporządzeniu Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 26 lutego 2016 r. w sprawie egzaminów z języka polskiego jako obcego (możesz ją pobrać tutaj). Ten wpis zbiera całą wiedzę o liczebniku, która jest wymagana na egzamin B1.
Co musisz umieć na egzaminie z zakresu liczebnika? Ustawa w punkcie 2.2.1. Fleksja: 1) deklinacja: na s.30 zawiera następującą informację odmiana liczebników:
– odmiana liczebników porządkowych (np.: dwunasty, dwudziesty, pięćdziesiąty) – > tu uwaga, na poziomie A1 musisz znać liczebniki pierwszy, drugi, trzeci itd. i to nadal obowiązuje na poziomie B1
– odmiana liczebników głównych (np.: jeden, dwa, dwie; cztery, czterej, czterech; pięć, pięciu;
siedem, siedmiu);
LICZEBNIKI PORZĄDKOWE
Liczebniki porządkowe wyrażają kolejność i odmieniamy tak jak przymiotniki, czyli przez przypadek, liczbę i rodzaj. Rodzaj męskoosobowy ma tylko formy 1-4, czyli pierwsi, drudzy, trzeci, czwarci.
r. męski | r. żeński | r. nijaki | r. niemęskoosobowy |
---|---|---|---|
zerowy | zerowa | zerowe | zerowe |
pierwszy | pierwsza | pierwsze | pierwsze |
drugi | druga | drugie | drugie |
trzeci | trzecia | trzecie | trzecie |
czwarty | czwarta | czwarte | czwarte |
piąty | piąta | piąte | piąte |
szósty | szósta | szóste | szóste |
siódmy | siódma | siódme | siódme |
ósmy | ósma | ósme | ósme |
dziewiąty | dziewiąta | dziewiąte | dziewiąte |
dziesiąty | dziesiąta | dziesiąte | dziesiąte |
jedenasty | jedenasta | jedenaste | jedenaste |
dwunasty | dwunasta | dwunaste | dwunaste |
trzynasty | trzynasta | trzynaste | trzynaste |
czternasty | czternasta | czternaste | czternaste |
piętnasty | piętnasta | piętnaste | piętnaste |
szesnasty | szesnasta | szesnaste | szesnaste |
siedemnasty | siedemnasta | siedemnaste | siedemnaste |
osiemnasty | osiemnasta | osiemnaste | osiemnaste |
dziewiętnasty | dziewiętnasta | dziewiętnaste | dziewiętnaste |
dwudziesty | dwudziesta | dwudzieste | dwudzieste |
trzydziesty | trzydziesta | trzydzieste | trzydzieste |
czterdziesty | czterdziesta | czterdzieste | czterdzieste |
pięćdziesiąty | pięćdziesiąta | pięćdziesiąte | pięćdziesiąte |
sześćdziesiąty | sześćdziesiąta | sześćdziesiąte | sześćdziesiąte |
siedemdziesiąty | siedemdziesiąta | siedemdziesiąte | siedemdziesiąte |
osiemdziesiąty | osiemdziesiąta | osiemdziesiąte | osiemdziesiąte |
dziewięćdziesiąty | dziewięćdziesiąta | dziewięćdziesiąte | dziewięćdziesiąte |
I teraz odmiana przez przypadki dla wybranego liczebnika porządkowego:
PRZYPADEK | LICZBA POJEDYNCZA pierwszy/pierwsza/pierwsze | LICZBA MNOGA pierwsi/pierwsze |
Mianownik (kto? co?) | pierwszy duży dom, pierwszy zdolny student / pierwsza zdolna studentka / pierwsze zdolne dziecko | pierwsi zdolni studenci / pierwsze zdolne studentki |
Dopełniacz (kogo? czego?) | pierwszego dużego domu, pierwszego zdolnego studenta / pierwszej zdolnej studentki / pierwszego zdolnego dziecka | pierwszych zdolnych studentów / studentek |
Celownik (komu? czemu?) | pierwszemu dużemu domowi, pierwszemu zdolnemu studentowi / pierwszej zdolnej studentce / pierwszemu zdolnemu dziecku | pierwszym zdolnym studentom / studentkom |
Biernik (kogo? co?) | pierwszy duży dom, pierwszego zdolnego studenta / pierwszą zdolną studentkę / pierwsze zdolne dziecko | pierwszych zdolnych studentów / zdolne studentki |
Narzędnik (kim? czym?) | pierwszym dużym domem, pierwszym zdolnym studentem / pierwszą zdolną studentką / pierwszym zdolnym dzieckiem | pierwszymi zdolnymi studentami / studentkami |
Miejscownik (o kim? o czym?) | pierwszym dużym domu, pierwszym zdolnym studencie / pierwszej zdolnej studentce / pierwszym zdolnym dziecku | pierwszych zdolnych studentach / studentkach |
LICZEBNIKI GŁÓWNE
1
Tutaj mamy formy:
jeden, jedna, jedno – ma odmianę zaimkowo-przymiotnikową, a czasownik występuje w 3. osobie liczby pojedynczej
jedni, jedne – używamy tylko do rzeczowników, które nie mają liczby pojedynczej i występują tylko w liczbie mnogiej, np. państwo, rodzice, drzwi, spodnie, a czasownik występuje w 3. osobie liczby mnogiej
PRZYPADEK | LICZBA POJEDYNCZA jeden/jedna/jedno | LICZBA MNOGA jedni/jedne |
Mianownik (kto? co?) | jeden duży dom, jeden zdolny student / jedna zdolna studentka / jedno zdolne dziecko | jedni mili rodzice / jedne duże drzwi |
Dopełniacz (kogo? czego?) | jednego dużego domu, zdolnego studenta / jednej zdolnej studentki / jednego zdolnego dziecka | jednych miłych rodziców / dużych drzwi |
Celownik (komu? czemu?) | jednemu dużemu domowi, zdolnemu studentowi / jednej zdolnej studentce / jednemu zdolnemu dziecku | jednym miłym rodzicom / dużym drzwiom |
Biernik (kogo? co?) | jeden duży dom, jednego zdolnego studenta / jedną zdolną studentkę / jedno zdolne dziecko | jednych miłych rodziców / duże drzwi |
Narzędnik (kim? czym?) | jednym dużym domem, zdolnym studentem / jedną zdolną studentką / jednym zdolnym dzieckiem | jednymi miłymi rodzicami / dużymi drzwiami |
Miejscownik (o kim? o czym?) | jednym dużym domu, zdolnym studencie / jednej zdolnej studentce / jednym zdolnym dziecku | jednych miłych rodzicach / dużych drzwiach |
2, 3, 4 oraz liczebniki, których ostatnim członem jest 2, 3, 4 (np. 22, 33, 44)
Tutaj mamy formy:
- dwie, trzy, cztery – używamy do rzeczowników, które w l. pojedynczej były rodzaju żeńskiego, a czasownik występuje w 3. osobie liczby mnogiej, np. dwie kobiety siedziały, trzy herbaty leżały
- dwa, trzy, cztery – używamy do rzeczowników, które w l. pojedynczej były rodzaju męskiego nieżywotnego lub nijakiego (uwaga na dzieci – liczebnik zbiorowy), a czasownik występuje w 3. osobie liczby mnogiej, np. np. dwa stoły są, dwa krzesła stoją
- dwaj, trzej, czterej – używamy do rzeczowników, które są w liczbie mnogiej w rodzaju niemęskoosobowym, a czasownik występuje w 3. osobie liczby mnogiej, np. dwaj panowie siedzieli, trzej chłopcy będą się bawić
- dwóch, trzech. czterech – używamy do rzeczowników, które są w liczbie mnogiej w rodzaju niemęskoosobowym, ta forma wymaga użycia w mianowniku rzeczownika w dopełniaczu, a czasownik występuje w 3. osobie liczby pojedynczej (ono), np. dwóch panów siedziało, trzech chłopców będzie się bawiło
PRZYPADEK | LICZBA MNOGA NIEMĘSKOOSOBOWY dwie/trzy/cztery dwa/trzy/cztery | LICZBA MNOGA MĘSKOOSOBOWY dwaj/trzej/czterej dwóch/trzech/czterech |
Mianownik (kto? co?) | dwie/trzy/cztery mocne herbaty / dwa/trzy/cztery duże stoły | dwaj/trzej/czterej zdolni studenci / dwóch*/trzech/czterech zdolnych studentów |
Dopełniacz (kogo? czego?) | dwóch*/trzech/czterech mocnych herbat / dużych stołów | dwóch*/trzech/czterech zdolnych studentów |
Celownik (komu? czemu?) | dwóm*/trzem/czterem mocnym herbatom / dużym stołom | dwom*/trzem/czterem zdolnym studentom |
Biernik (kogo? co?) | dwie/trzy/cztery mocne herbaty / dwa/trzy/cztery duże stoły | dwóch*/trzech/czterech zdolnych studentów |
Narzędnik (kim? czym?) | dwoma/trzema/czterema mocnymi herbatami / dużymi stołami | dwoma/trzema/czterema zdolnymi studentami |
Miejscownik (o kim? o czym?) | dwóch*/trzech/czterech mocnych herbatach / dużych stołach | dwóch*/trzech/czterech zdolnych studentach |
5 (i więcej)
Tutaj mamy formy
- pięć – używamy do rzeczowników, które są w liczbie mnogiej w rodzaju niemęskoosobowym, ta forma wymaga użycia w mianowniku rzeczownika w dopełniaczu, a czasownik występuje w 3. osobie liczby pojedynczej, np. pięć kobiet tańczy, siedem stołów stoi
- pięciu – używamy do rzeczowników, które są w liczbie mnogiej w rodzaju męskoosobowym, a czasownik występuje w 3. osobie liczby pojedynczej (ono). np. pięciu studentów czekało
PRZYPADKI | LICZBA MNOGA NIEMĘSKOOSOBOWY pięć/piętnaście/dwadzieścia | LICZBA MNOGA MĘSKOOSOBOWY pięciu/piętnastu/dwudziestu |
Mianownik (kto? co?) | pięć/piętnaście/dwadzieścia mocnych herbat / dużych stołów | pięciu/piętnastu/dwudziestu zdolnych studentów |
Dopełniacz (kogo? czego?) | pięciu/piętnastu/dwudziestu mocnych herbat / dużych stołów | pięciu/piętnastu/dwudziestu zdolnych studentów |
Celownik (komu? czemu?) | pięciu/piętnastu/dwudziestu mocnym herbatom / dużym stołom | pięciu/piętnastu/dwudziestu zdolnym studentom |
Biernik (kogo? co?) | pięć/piętnaście/dwadzieścia mocnych herbat / dużych stołów | pięciu/piętnastu/dwudziestu zdolnych studentów |
Narzędnik (kim? czym?) | pięciu/piętnastu/dwudziestu* mocnymi herbatami / dużymi stołami | pięciu/piętnastu/dwudziestu* zdolnymi studentami |
Miejscownik (o kim? o czym?) | pięciu/piętnastu/dwudziestu mocnych herbatach / dużych stołach | pięciu/piętnastu/dwudziestu zdolnych studentach |