Niektórzy lubią imiesłowy: używają ich często, nawet w komunikacji potocznej, i tworzą fascynujące konstrukcje zdaniowe (w stylu osławionego już: Będąc dzieckiem ojciec kupił mi rower – to zdanie jest nieprawidłowe, bo wynika z niego, że kiedy ojciec był dzieckiem, kupił mi rower).

Imiesłowy tworzymy od czasownika i dzielimy na:

• odmienne – przymiotnikowe, które oznaczają czynność i odmieniają się przez przypadki, liczby i rodzaje,
• nieodmienne – przysłówkowe, które oznaczają czynność i są nieodmienne jak przysłówek.

Imiesłowy przymiotnikowe dzielimy na:

• czynne – są tworzone od tematu 3. os. l. mnogiej czasu teraźniejszego czasowników niedokonanych. Do tematu dodajemy przyrostek -ąc i końcówki przymiotnikowe (-y, -a, -e). I tak oto z czasownika pisać mamy pisz-ąc-y(-a, -e).
• bierne – są tworzone od tematu czasu przeszłego (lub teraźniejszego) czasowników przechodnich. Do tematu dodajemy przyrostki: –n, -on lub -t i końcówki przymiotnikowe (-y, -a, -e). I tak oto z czasownika pisać mamy pisa-n-y(-a, -e), od czasownika robić powstaje robi-on-y (-a, -e), a od czasownika odkryć jest imiesłów odkry-t-y (-a, -e),

Natomiast imiesłowy przysłówkowe dzielimy na:

• współczesne – są tworzone od tematu 3. os. l. mnogiej czasu teraźniejszego czasowników niedokonanych. Do tematu dodajemy przyrostek –ąc i już :-). I tak powstają imiesłowy robi-ąc, myśl-ąc, biegn-ąc.
• uprzednie – są tworzone od tematu czasu przeszłego czasowników dokonanych. Do tematu dodajemy końcówkę -wszy, -łszy. I tak oto z czasownika zjeść mamy zjad-łszy, a od czasownika wygrać – wygra-wszy.

Na koniec zagadka: jakie imiesłowy można utworzyć od czasowników: przeczytać, gotować, rysować, wyjechać? 🙂

Polub Edytornię na Facebooku 🙂