馃摎Czas na czasownik
Czasownik jest cz臋艣ci膮 mowy, oznacza czynno艣ci lub stany i odpowiada na pytanie: co robi? co si臋 z kim艣 dzieje? w jakim jest stanie?
Odmienia si臋 przez:
- osoby (ja, ty, on, ona, ono, my, wy, oni),
- liczby (pojedyncza, mnoga),
- czasy (tera藕niejszy, przesz艂y, przysz艂y: prosty i z艂o偶ony),
- tryby (orzekaj膮cy, rozkazuj膮cy, przypuszczaj膮cy),
- strony (czynna, bierna, zwrotna).
Odmian臋 czasownika przez osoby, liczby, czasy, tryby i strony nazywa si臋 koniugacj膮.
W zdaniu czasownik mo偶e by膰:
- orzeczeniem (dotyczy osobowej formy czasownika i formy zako艅czonej na -no), np. Agnieszka zrobi艂a 艣niadanie. Zrobiono 艣niadanie.
- 艂膮cznikiem w orzeczeniu imiennym (osobowa forma by膰 lub zosta膰), np. Dominika jest smutna. Jurek zosta艂 lekarzem.
- orzecznikiem w orzeczeniu imiennym (dotyczy imies艂ow贸w przymiotnikowych biernych i czynnych), np. Ksi膮偶ka jest interesuj膮ca. Film zosta艂 nakr臋cony w zesz艂ym roku.
- podmiotem (bezokolicznik lub imies艂贸w przymiotnikowy czynny), np. My艣le膰 jest zawsze warto. Pisz膮cy pracowali w ciszy i skupieniu.
- dope艂nieniem (bezokolicznik), np. Lubimy ta艅czy膰.
- przydawk膮 (dotyczy imies艂ow贸w przymiotnikowych biernych i czynnych), np. Oczekuj膮cy pacjent niecierpliwi艂 si臋 coraz bardziej. Umyte okna l艣ni艂y.
- okolicznikiem (imies艂贸w przys艂贸wkowy wsp贸艂czesny), np. Szed艂 my艣l膮c o niej.