W języku polskim tworzymy czas przyszły na 3 sposoby. Dwa z nich nazywamy czasem przyszłym złożonym, a jeden – prostym.

CZAS PRZYSZŁY ZŁOŻONY

Tworzymy go na dwa sposoby. Oba wymagają czasownika być w czasie przyszłym.

1. być w czasie przyszłym

ja	będę
ty	będziesz
on (pan)	będzie
ona (pani)	będzie
ono	będzie
my	będziemy
wy	będziecie
oni (panowie, państwo)	będą
one (panie)	będą

Po czasowniku być w czasie przyszłym mamy albo

• bezokolicznik czasowników niedokonanych (np. gotować, ale nie ugotować, pisać, ale nie napisać, czytać, ale nie przeczytać)

ja	będę	pisać
ty	będziesz	czytać
on (pan)	będzie	pracować
ona (pani)	będzie	tańczyć
ono	będzie	malować
my	będziemy	rozumieć
wy	będziecie	grać
oni (panowie, państwo)	będą	myśleć
one (panie)	będą	leżeć

albo

• formy czasu przeszłego – III osoba liczby pojedynczej (on/ona) lub mnogiej (oni/one)

		mężczyzna	kobieta	dziecko
ja	będę	czytał	czytała	–
ty	będziesz	robił	robiła	–
on (pan)	będzie	tańczył	–	–
ona (pani)	będzie	–	fotografowała	–
ono	będzie	–	–	spało

Liczba mnoga

		grupa z mężczyzną	grupa bez mężczyzny
my	będziemy	pracowali	pracowały
wy	będziecie	rozmawiali	rozmawiały
oni (panowie, państwo)	będą	kończyli	–
one (panie)	będą	–	myślały

!!! Obowiązkowo używamy formy z czasem przeszłym z czasownikiem iść, jechać oraz czasownikami modalnymi (chcieć, móc, musieć, umieć, potrafić, woleć) i wtedy gdy mamy więcej czasowników. Przykłady: On będzie mógł pracować. My będziemy szli/jechali jutro do pracy. Ona będzie uczyła się pisać.

CZAS PRZYSZŁY PROSTY

Tworzymy od czasowników dokonanych (np. napisać, ugotować, przeczytać). Te czasowniki odmieniają się według 3 wzorów odmiany dla czasu teraźniejszego.

Taka wskazówka – jeśli czasownik ma tylko dodany przedrostek, to odmiana będzie taka jak czasownika w aspekcie niedokonanym w czasie teraźniejszym. Na przykład:

• odmiana -m,-sz czytać – przeczytać -> ja teraz czytam – ja jutro przeczytam
• odmiana -ę, -isz/-ysz myśleć – pomyśleć -> ja teraz myślę – ja jutro pomyślę
• odmiana -ę, -esz gotować – ugotować -> ja teraz gotuję – ja jutro ugotuję

Jeśli natomiast czasownik dokonany różni się od czasownika niedokonanego (np. wracać – wrócić), to może się odmieniać inaczej. Przykład: wracać -> ja teraz wracam (odmiana -m,-sz), ale wrócić -> ja jutro wrócę (odmiana -ę, -isz/-ysz). Poniżej kilka podstawowych par aspektowych, które mają różne odmiany:

• kupować –> ja teraz kupuję (odmiana -ę, -esz ), ale kupić -> jutro ja kupię (odmiana -ę, -isz/-ysz)
• odwiedzać -> ja teraz odwiedzam (odmiana -m,-sz), ale odwiedzić->ja jutro odwiedzę (odmiana -ę, -isz/-ysz)
• otwierać –> ja teraz otwieram (odmiana -m,-sz), otworzyć ->ja jutro otworzę (odmiana -ę, -isz/-ysz)
• zapamiętywać –>ja teraz zapamiętuję (odmiana -ę, -esz), ale zapamiętać -> ja teraz zapamiętam (odmiana -m,-sz)
• umawiać się –> ja teraz umawiam się (odmiana -m,-sz), umówić się ->ja jutro umówię się (odmiana -ę, -isz/-ysz)
• zamawiać –> ja teraz zamawiam (odmiana -m,-sz), ale zamówić -> ja jutro zamówię (odmiana -ę, -isz/-ysz)
• zamykać –> ja teraz zamykam (odmiana -m,-sz), ale zamknąć ->ja jutro zamknę (odmiana -ę, -esz)
• zapraszać –> ja teraz zapraszam (odmiana -m,-sz), zaprosić -> ja jutro zaproszę (odmiana -ę, -isz/-ysz)
• zwiedzać –> ja teraz zwiedzam (odmiana -m,-sz), zwiedzić -> ja jutro zwiedzę (odmiana -ę, -isz/-ysz)
• oglądać –> ja teraz oglądam (odmiana -m,-sz), obejrzeć -> ja jutro obejrzę (odmiana -ę, -isz/-ysz)
• kłaść –>ja teraz kładę (odmiana -ę, -esz), położyć -> ja jutro położę (odmiana -ę, -isz/-ysz)
• wkładać –> ja teraz wkładam (odmiana -m,-sz), ale włożyć -> ja jutro włożę (odmiana -ę, -isz/-ysz)

!!! Czasowniki modalne mogą łączyć się z czasownikami w aspekcie niedokonanym lub dokonanym. Np. On będzie mógł czytać. On będzie mógł przeczytać.

Spodobał Ci się mój wpis?